„Każdy ma swój nadbagaż i musi go dźwigać” – powiedziaÅ‚ po premierze monodramu w wykonaniu
Karoliny Miłkowskiej-Prorok były wojewoda
Jan Świrepo. 5 października Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie rozpoczął nowy sezon sztuką w reżyserii
Rafała Matusza według scenariusza
Iwony Kusiak „Nadbagaż”.
Godzinny spektakl to rozmowa dorosÅ‚ej kobiety z matkÄ…, a wÅ‚aÅ›ciwie jej monolog, spowiedź dziecka, które nigdy nie dojrzaÅ‚o i wciąż ma pretensje o to, co zdarzyÅ‚o siÄ™ w jego życiu. Ten „nadbagaż” to patologiczna rodzina, to ucieczka matki od ojca za lepszym życiem, to wyrwanie z ukochanego miejsca: podwórka, trzepaka i domu, którego w efekcie wychowania nie umiaÅ‚o samo stworzyć tam, na obcej ziemi, za oceanem, to życie wyobrażeniami, co by byÅ‚o, gdyby…
Rzecz, którÄ… spisaÅ‚a Iwona Kusiak, to popularna w ostatnim czasie próba rozliczenia z przeszÅ‚oÅ›ciÄ…, pokazania przemian, jakie zaszÅ‚y w Polsce drugiej poÅ‚owy XX wieku, to odwoÅ‚anie siÄ™ do naszej najnowszej historii.
Bohaterka wraca z Ameryki, by po 30 latach obejrzeć oczami matki Å›wiat, odebrany jej - 10-letniej dziewczynce – bez pytania o zgodÄ™. Powoli przypomina sobie zatarte w pamiÄ™ci szczegóÅ‚y. Wspomina ukochanÄ… babciÄ™ (rocznik 1929, która na swoje dziesiÄ…te urodziny „dostaÅ‚a” wojnÄ™ i miaÅ‚a po niej Å›lad, którego żaden piling nie byÅ‚ w stanie zetrzeć), z którÄ… przed jej odejÅ›ciem na zawsze nie mogÅ‚a siÄ™ prawdziwie pożegnać. Nieustannie przywoÅ‚uje ojca, którego obecnoÅ›ci wciąż pragnie, ale nawet go nie pamiÄ™ta i nie poznaÅ‚aby po tylu latach. Walczy z frustracjÄ…, bo wszystko, co zostaÅ‚o w tej szarej Polsce, gdzieÅ› przepadÅ‚o, zaginęło. Nie można nawet w Googlach odnaleźć uliczki ze starym domem i trzepakiem. ZaginÄ…Å‚ też jedyny Å›lad po obecnoÅ›ci dziewczynki - wyryta na futrynie drzwi kreska jej wzrostu.
Powoli wraca pamięć, ale nie ma już nic z tamtego Å›wiata. „Fajna jest ta Polska” i wcale nie szara. WÅ‚aÅ›ciwie jest tu tak, jak za oceanem. W pociÄ…gu masz swoje miejsce, z którego nikt ciÄ™ nie przegoni, a zamiast wszystkowiedzÄ…cej sÄ…siadki spod trójki i kontaktów miÄ™dzyludzkich jest Internet, Facebook i Messenger.
OczywiÅ›cie, wracajÄ… sÅ‚owa znanych piosenek sprzed lat. Jest „Ta ostatnia niedziela” czy finaÅ‚owa „Rebeka”, ale poza tym nie ma nic, tylko „nadbagaż” niespeÅ‚nionych uczuć, drÄ™czÄ…cych myÅ›li, samotnoÅ›ci.
Monodram to jedna z trudniejszych form teatralnych. Trzeba – poza Å›wietnym warsztatem – doskonaÅ‚ej kondycji, by sprostać wyzwaniu. PoczÄ…tek „Nadbagażu” mnie nie przekonaÅ‚, choć oczywiÅ›cie rozumiem zamysÅ‚ z nadreaktywnÄ… bohaterkÄ…. Mnie to mÄ™czyÅ‚o (i nie tylko mnie). Może też dlatego, że kilka dni temu obejrzaÅ‚am „MowÄ™ Ptaków”
Xawerego Å»uÅ‚awskiego i czujÄ™ przesyt tym rozliczaniem siÄ™ z PolskÄ… i sobÄ… samym, tym rozedrganiem emocjonalnym i robieniem wszystkiego, by być zauważonym, choć braw za to siÄ™ nie dostaje. Z pewnoÅ›ciÄ… wolaÅ‚abym to, co znam, co również czujÄ™, zobaczyć inaczej. ChciaÅ‚abym, żeby bohaterka nie byÅ‚a taka przewidywalna i taka deliryczna jednoczeÅ›nie, szarpiÄ…ca siÄ™ ze sobÄ… i życiem, jak nastolatka. W koÅ„cu ma 40 lat. Na szczęście, z czasem wychodzi z tej roli i zaczyna siÄ™ bronić, stajÄ…c siÄ™ kimÅ› konkretnym, a nie kopiÄ… symbolu amerykaÅ„skiego stylu bycia.
Wtedy sÅ‚owa trafiajÄ… mocniej, a kolejne akty swoistej wiwisekcji budujÄ… skrzywdzonÄ… przez życie osobowość, którÄ… widz rozumie, z którÄ… siÄ™ przynajmniej w jakimÅ› stopniu uosabia i której wspóÅ‚czuje.
Karolina MiÅ‚kowska-Prorok wykonaÅ‚a kawaÅ‚ aktorskiej pracy. ZbudowaÅ‚a postać trudnÄ…, zlepionÄ… z odÅ‚amków niespeÅ‚nionych marzeÅ„, tÄ™sknot i niezrozumieÅ„. I choć byÅ‚y momenty budzÄ…ce uÅ›miech, to jednak caÅ‚ość ma wedÅ‚ug mnie wymowÄ™ tragicznÄ…. Bo taki z gruntu jest los czÅ‚owieka. Szczególnie mocno to widać, gdy próbuje uporzÄ…dkować swój nadbagaż i robi to publicznie, na scenie życia.
Idźcie do Teatru im. J. Osterwy i zobaczcie ten nie tylko emigracyjny "Nadbagaż".
„Nadbagaż” premiera 5 października 2019
Scenariusz: Iwona Kusiak
Reżyseria: Rafał Matusz
Scenografia i kostiumy:
Natalia Kołodziej
Muzyka:
Paweł Paluch
Projekt plakatu:
Krzysztof Białowicz
Spektakl realizowany w ramach inicjatyw aktorskich.
Hanna Kaup
Foto Ewa Kunicka Teatr im. J. Osterwy
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Remont schodów
Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń.
Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejÅ›cie do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ...
<czytaj dalej>Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego.
Przygotowania do tej ...
<czytaj dalej>PrzebudujÄ… Ikara
Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty.
Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ...
<czytaj dalej>Oni tu zostajÄ…
„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ...
<czytaj dalej>