Park pałacowo-krajobrazowy w Kamieniu Wielkim to perełka ukryta przed światem. 2 października zakończył się pierwszy etap przywracania jej stanu sprzed wielu lat.

Park paÅ‚acowo-krajobrazowy w Kamieniu MaÅ‚ym powstaÅ‚ w 1834 r. Jej autorem byÅ‚ pruski ogrodnik, architekt krajobrazu Piotr Józef Lenne, ten sam, który zaplanowaÅ‚ m.in. park paÅ‚acowy Sanssouci w Poczdamie czy ogrody Tiergarten w Berlinie.

99 lat po zaÅ‚ożeniu przy paÅ‚acu w Kamieniu Wielkim parku, 18 grudnia 1963 zostaÅ‚ on wpisany w rejestr zabytków pod numerem 650. Z mocy prawa podlega ochronie prawnej na podstawie Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Niemal 50 lat później, czyli 2 października, starosta gorzowski Józef Kruczkowski odebraÅ‚ pierwszy etap prac konserwatorskich zbiorników maÅ‚ej retencji, czyli dwóch stawów i rowu melioracyjnego.
– To dopiero pierwszy krok z przynajmniej piÄ™ciu, które trzeba postawić, by to byÅ‚ park, a nie parko-las – powiedziaÅ‚, dziÄ™kujÄ…c za sprawnie wykonane prace. – Kiedy byÅ‚em tu dwa miesiÄ…ce temu, nie sÄ…dziÅ‚em, że to siÄ™ tak bardzo zmieni. A efekt koÅ„cowy z pewnoÅ›ciÄ… bÄ™dzie jeszcze bardziej imponujÄ…cy – dodaÅ‚.

Projekt konserwacji parku paÅ‚acowo-krajobrazowego zakÅ‚ada prowadzenie prac przez najbliższe dwa lata od 2014 do 2016. Ponieważ okoÅ‚o 18-hektarowy teren zarastaÅ‚ przez wiele lat, nie tylko zatarÅ‚y siÄ™ alejki, ale zarosÅ‚y brzegi stawów i doszÅ‚o do zamulenia ich dna. Park przeksztaÅ‚ciÅ‚ siÄ™ w teren leÅ›ny. Trzeba wiÄ™c bÄ™dzie odtworzyć ukÅ‚ad kompozycyjny parku z XIX w., zachować ponad stuletni drzewostan, w którym znajdujÄ… siÄ™ m.in. dÄ™by szypuÅ‚kowe, buki i graby, jest też aleja lipowa. W przyszÅ‚oÅ›ci w alejkach stanÄ… Å‚awki, zostanÄ… odtworzone klomby i kwietniki oraz przywrócone oÅ›wietlenie, czyli lampy na wzór dawnych gazowych. Zaplanowano również: wykonanie metalowego ogrodzenia, budowÄ™ altanek na wyspach i pomostów Å‚Ä…czÄ…cych je z brzegiem, stworzenie terenu piknikowego, zaÅ‚ożenie ogrodu aromatycznych zióÅ‚, w którym zajÄ™cie znajdÄ… podopieczne Domu Pomocy SpoÅ‚ecznej w Kamieniu Wielkim. CaÅ‚ość ma peÅ‚nić funkcje terapeutyczne dla przebywajÄ…cych tam ponad 100 kobiet.

DecyzjÄ™ o przywróceniu parku podjęło przed rokiem Starostwo Powiatowe w Gorzowie na jednym z posiedzeÅ„ zarzÄ…du. PowstaÅ‚a dokumentacja i projekt wykonawczy oraz powoÅ‚ano zespóÅ‚ nadzorujÄ…cy prace.
– Gdyby wzięła siÄ™ za to jakaÅ› poczÄ…tkujÄ…ca firma i miaÅ‚aby uczyć siÄ™ na tym projekcie, z pewnoÅ›ciÄ… utknęłaby już we wczesnym etapie prac, bo woda kryÅ‚a wiele niespodzianek nagromadzonych przez lata, i nie mielibyÅ›my dziÅ› czego odbierać – powiedziaÅ‚ Józef Kruczkowski. – To poczÄ…tek dobrej drogi. MyÅ›limy również o stworzeniu w miejscu dawnego budynku chlewni ZakÅ‚adu Aktywizacji Zawodowej. DziÄ™ki temu Dom Pomocy SpoÅ‚ecznej krok po kroku osiÄ…gnie zakÅ‚adane cele, bo przy dobrym klimacie można zrobić dobre rzeczy. Teraz, istniejÄ…ce potencjalne warunki sÄ… niewykorzystane, a przecież ludzie, którzy tu sÄ…, mogÄ… siÄ™ realizować z korzyÅ›ciÄ… dla siebie i domu.

Z kart historii:

Piotr Józef Lenne żyÅ‚ w latach 1789-1866. W 1808 rozpoczÄ…Å‚ praktykÄ™ zawodowÄ… u swojego wuja Josefa Clemensa Weyhe, nadwornego ogrodnika w Brühl. Przez cztery lata mÅ‚ody Lenne podróżowaÅ‚ po Niemczech, Francji i Szwajcarii. DziÄ™ki tym podróżom staÅ‚ siÄ™ mistrzem krajobrazu. PoznaÅ‚ nie tylko znawcÄ™ ogrodów Gabriela Thouin – w Paryżu – ale też projektanta ogrodów angielskich w Monachium Friedricha Ludwiga von Sckelle. W 1816 r. Lenne zostaÅ‚ zastÄ™pcÄ… dyrektora ogrodów dworskich paÅ‚acu Sanssouci, w 1828 – jedynym dyrektorem Ogrodów Pruskich, natomiast w 1845 – ich dyrektorem generalnym. WÅ›ród licznych projektowanych przez Piotra Józefa Lenne parków i ogrodów znajdujÄ… siÄ™ tak znane jak: park paÅ‚acowy Sanssouci w Poczdamie, ogrody Tiergarten w Berlinie, Park Zwierzyniec w ZÅ‚otowie, ogród przy paÅ‚acu w Neuhardenbergu, park w Trebnitz, w Akwizgranie, ÅšwinoujÅ›ciu, Franfurcie nad OdrÄ… czy wÅ‚aÅ›nie w Kamieniu Wielkim.
 

Tu park sprzed dwoch miesięcy:

http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2013-10-03_odtworza_parkowa_perle_1,

A tu po odbiorze pierwszego etapu prac:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2013-10-03_odtworza_parkowa_perle_2,

Tekst i foto Hanna Kaup