W poniedziałek, 23 stycznia o 17.00 kolejne poetyczne spotkanie.

Tym razem przedstawione zostaną wiersze z tomiku pt. „Bidul” gorzowskiej poetki Marii Borcz. Teksty czytała będzie – podobnie jak podczas poprzednich spotkań – aktorka Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Adrianna Góralska. Spotkanie poprowadzi, rozmawiać z Marią Borcz będzie poetka, recenzentka, felietonistka Beata Patrycja Klary. Być może swoją muzyką ubarwi spotkanie niżej podpisany.

Maria Borcz z domu Szembek urodziła się w Wał-Rudzie. Od 1950 roku mieszka w Gorzowie. To, co pisze, publikuje na łamach wielu czasopism oraz w antologiach. Teksty Jej piosenek z muzyką Marka Pietruchy znalazły się w repertuarze chóru „Nad Niemnem” z Grodna. Wydała zbiory wierszy:
„Tęczowa zabawa” (2007), „Najeżona oczywistość” (2009) i „Gałązka jaśminu (2010).
A oto, co pisze jeden z czołowych polskich krytyków literackich, Leszek Żuliński o tekstach „Bidula”:

W samo serce!
Kiedy czytałem maszynopis tych wierszy, przypomniałem sobie, że mój przyjaciel Andrzej Lenartowski, znany kielecki poeta i prozaik, napisał przed laty sztukę pt. Bidul, która miała premierę w Teatrze Telewizji w 1986 roku. Oczywiście rzecz działa się w domu opieki dla dzieci. Wspominam o tym nie dlatego, bym widział podobieństwa literackie między oboma utworami, lecz by podkreślić, że tematyka tego zbioru wierszy jest „wrażliwa i drażliwa”, dotykająca istotnego problemu, który od zawsze pozostaje aktualny i bolesny.
Nie znam drugiego tomiku, który aż tak bardzo pochylałby się nad losem sierot i innych młodych ludzi wyrzuconych poza nawias rodziny, w dużej mierze i społeczeństwa. Chyba tylko jeszcze poetka Krystyna Woźniak „uprawia” obecnie ten temat. Ale Maria Borcz stworzyła cały zwarty cykl – dramatyczny, przejmujący, czuły, napisany z wnikliwą znajomością problemu i empatią, która nas ujmuje i zdobywa.

Te wiersze to w zasadzie epigramaty – krótkie, zwięzłe, pozbawione jakichkolwiek ozdobników i wystylizowanej ekspresji. Zaryzykowałbym twierdzenie, że Maria Borcz „pisze behaviorem”, tzn. opisuje lub kreuje fakty, unikając emocjonalnych komentarzy i jakichkolwiek „didaskaliów odautorskich”, w których zaczynałaby dominować literacka stylizacja tej smutnej rzeczywistości. Doskonałość tych wierszy tkwi w realnej sytuacji życiowej ich bohaterów i przekonującym psychologizmie ich „kondycji egzystencjalnej”, godnej ubolewania i dotykającej naszą wrażliwość.

Każdy wiersz – to osobny przypadek tego samego losu. Są to portrety wychowanków bidula – najpierw tych najmłodszych, potem już dorosłych, którzy po opuszczeniu domu opieki i wkroczeniu w samodzielne życie nadal nie mogą sobie poradzić z niezabliźnionymi ranami i poranioną osobowością, jaką w losowym dziedzictwie będą dźwigali aż do końca. Najbardziej poruszający jest tu zew miłości – dobra, którego najbardziej brakowało, brakuje i brakować będzie.

Poczucie bezdomności, alienacja, dysharmonia emocjonalna, czasami agresja – to jakby geny, które ci bohaterowie wynieśli z własnej bezdomności. Bywa, że emanują one pięknymi odruchami i reakcjami, ale na ogół cały ten balast wyrzuca bohaterów poetki poza normę społeczną, wystawia ich przeciw światu, a świat przeciw nim. Dezintegracja pozytywna, o której tak pięknie pisał prof. Kazimierz Dąbrowski, nie wyłania się z tych losów; raczej przeklęte piętno bidula roztacza dach nad nimi.

Myślę, że w większości przypadków najlepszy reportaż dziennikarski nie jest w stanie oddać tego, czym emanuje ten tomik. Toteż czytałem go z rosnącym napięciem – jako dokument mądrej wiedzy, jako doskonałą kreację wczuwania się w niuanse ludzkiego nieszczęścia i jako fotografię tych biednych „trędowatych”, o których rzadko, zbyt rzadko myślimy i których za mało kochamy, tym samym nie umiejąc im pomóc.

A na marginesie tego wszystkiego: to po prostu dobra poezja, trafiająca w samo serce!

Z. Marek Piechocki

Dodaj komentarz:

Komentarze:

Przebudują Ikara

Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty. Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ... <czytaj dalej>

Oni tu zostają

„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

A synowiec tam po co w radzie miasta skoro nie chodzi na sesje.
Paluch po tak durni mieszkańcy wybrali
Jeszcze wierchowicza brakuje tylko d <czytaj dalej>

Grochówki żadnej tam nie widziałem tylko długa kolejkę po watę cukrową.
Nowy wojewoda nowe porządki.
<czytaj dalej>

Nie ma w Polsce wojska. Piknik 3majowy tylko to dowiódł żadnego czołgu ja płaci grunwaldzkim, bo wszystkie oddaliśmy Ukrainie. 2 taki i 2 Pilice <czytaj dalej>

a w gryfinie była super zabawa <czytaj dalej>

Obchody na "bogato". Już nawet nielegalne, za "tamtej" Polski były z atrakcjami.
Jakieś orkiestry, występy, tance, a tu <czytaj dalej>